«перевести текст с латыни на русский»

De servis Romanōrum

Latium in Italia est. Incŏlae Latii Latīni erant. Latium patria linguae Latīnae erat. Multae et pulchrae villae virōrum Romanōrum in Italia erant.

Romāni magnum numerum servōrum habent. Familia romāna ex dominis, liberis et servis constat. Servos Romani bellis sibi parant. Servi liberi non sunt, etiam filii servōrum servi esse debent. In villa opulenti viri multi servi laborant. Multi domini severi sunt, servos saepe vituperant et puniunt. Servi severos dominos non amant, sed timent. Recte etiam dictum est, inter dominum et servum nulla amicitia est. Cato, orator Romanōrum clarus, legere solet: Servus instrumentum vivum est.

Sed Graeci viri docti, qui servi Romanōrum erant, non in agri vel latifundiis laborāre debent. Multi servi docti paedagōgi, servi a libellis, bibliothecarii, librarii et etiam vestiplici vestiplicaeque et ornartrices erant. Alii servi Graeci morbos curant, alii liberos Romanôrum educant et pueros grammāticam, philosophiam, litteras docent. Magistri Graeci de claris poetis Graecōrum, ut de Homēro et Hesiōdo, et de philosophis, ut de Platone et Democrito et Pythagore et aliis viris doctis narrant. Liberi libros poetārum Graecōrum amant et saepe tragoedias et comoedias clarōrum poetārum legunt.

Culpa lata dolo malo aequiparatur. Incertae personae legatum inutiliter relinquitur. Nemo punitur pro alieno delicto. Invito benefitium non datur. Nemo debet bis punier pro uno delicto. Iniuria non praesumitur. Imperitia culpae adnumeratur. Negativa non probantur. Consilia multorum requiruntur in magnis. Victoria concordia gignitur. Asinus asinorum in saecula saeculorum. Cum servis nullum est conubium. Arbitrium est iudicium boni viri secundum aequum et bonum. Circulus vitiosus.